ΠΕΡΙ ΡΟΥΣΦΕΤΟΛΟΓΙΑΣ

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΚΟΣΜΟΣ
Της Ιωάννας Η. Μάστορα
Διδάκτορος Πανεπιστημίου Αθηνών, Συγγραφέα

"Χαλεπόν άρχεσθαι από χερείονος" Δημόκριτος

Είναι πολύ δυσάρεστο να κυβερνιέσαι από τον χειρότερό σου

Όλο το βάρος δημοσιότητας επικεντρώνεται πλέον στην οικονομική κρίση και σε ό,τι αυτή συνεπάγεται. Η ενημέρωση για τον πολιτισμό, την παιδεία, τη διεθνή αμυντική διπλωματία, αλλά και τη διεθνή επικαιρότητα βρίσκεται σε ύφεση. Τί γίνεται στις χώρες του τρίτου κόσμου, ποιες πολιτικές συμφωνίες υπογράφονται σε παγκόσμια κλίμακα, τί διακρατικά σχέδια προχωρούν σε εφαρμογή, πώς εξελίσσονται οι αξιώσεις μας για την επιστροφή των μνημείων πολιτισμού. Πλήρες σκοτάδι.

Δεν χωρά αμφιβολία ότι η οικονομική κρίση προέρχεται από την ηθική κρίση. Η κάθε λογής καιροσκοπία ή κερδοσκοπία έχει εφαλτήριο την κρίση ή αλλιώς την έκπτωση των αξιών. Οι σχέσεις είναι πελατειακές και  βασίζονται σε ένα ατέρμονο αλισβερίσι κυκλωμάτων και διασυνδέσεων "δούναι και λαβείν". Η διαπλοκή πολίτη, πολιτευόμενου γνωστή ως δόντι, βύσμα, μέσον είναι εμφανής σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της καθημερινής διαβίωσης από την εύρεση εργασίας και την κομματική πρόσληψη, στη διεκδίκηση μιας θέσης στην ακαδημαϊκή κοινότητα, στην εξασφάλιση ιατρικής περίθαλψης - βλέπε φακελλάκι - στη μετάθεση κατά τη στρατιωτική θητεία, σε απλές υπηρεσίες πρόνοιας και παροχής υπηρεσιών.

Το Ρουσφέτι (από την Τουρκική Rusvet: δωροδοκία) ακόμη καλά κρατεί. Ίσως αυτό εξηγεί γιατί τα καλύτερα μυαλά αποδημούν στην αλλοδαπή και οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στο εξωτερικό, το ίδιο και οι καλλιτέχνες μας. Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της.

"Αρχή άνδρα δείκνυσι". Ο πολίτης αντιγράφει τον άρχοντα. Η αρχή συντηρεί την κομματική πελατεία μετρώντας "κουκιά". Όχι δηλαδή με γνώμονα του τι θα αποδώσεις, αλλά το κατά πόσο θα συνεισφέρεις για να εδραιώσει την καρέκλα του ο εκάστοτε βουλευτής ή υπουργός. Μου δίνεις δέκα ψήφους σου δίνω καλύτερη θέση, μου δίνεις εκατό σε διορίζω.

Σκηνή ελαφρολαϊκού μάρκετινγκ, με πωλητή άλλοτε τον ψηφοφόρο κι άλλοτε τον πολιτικό καθώς κι αυτός εκάστοτε πουλά θέσεις εργασίας με αντίκρυσμα την ψηφοθηρία. Η πρακτική είναι αντισυνταγματική σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 4 του Ελληνικού συντάγματος που επιβάλουν ισονομία, αξιοκρατία κι αμεροληψία: «Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου».

Κάποιοι ενίοτε μπερδεύουν το "πεσκέσι" με το "ρουσφέτι" αλλά οι έννοιες είναι διαφορετικές, πεσκέσι σημαίνει δώρο, ρουσφέτι σημαίνει δωροδοκία. Εκτός κι αν το ρουσφέτι συνδυαστεί με πεσκέσι και τότε έχουμε τον ηθικό ξεπεσμό στο μεγαλείο του.  

Αρχικά, υπήρξε η ελπίδα ότι τα πράγματα θα αλλάξουν προς το καλύτερο ιδιαίτερα όσον αφορά στη διαφάνεια και στην αξιοκρατία. Οι προσλήψεις όμως «ημετέρων» θορύβησαν την κοινή γνώμη. Επιπλέον, η προκήρυξη και κάλυψη κάιριων θέσεων εξουσίας μέσω του συστήματος ανοικτής διακυβέρνησης είναι εξολοκλήρου ανεξέλεγκτη καθώς η αξιολόγηση γίνεται με υποκειμενικά κι όχι αντικειμενικά κριτήρια επιλεξιμότητας - κριτήρια δηλαδή που δεν έχουν εκ προοιμίου ανακοινωθεί - και δεν υπάρχει η δυνατότητα νομικώς να γίνει ένσταση ή και προσβολή της απόφασης στο εφετείο, όπως σε κάθε άλλο νόμιμο διαγωνισμό. Αυτή είναι μια πρακτική η οποία παραβιάζει κανόνες ισότητας, ισονομίας, αξιοκρατίας κι αμεροληψίας θεωρείται καθαρά αντιδεοντολογική, πράξη διαφθοράς και είναι παράνομη.

Κουράστηκε ο λαός από ανούσια λόγια κι ευχολόγια κατά το «χαλκού ηχούντος» και «αλλαλάζοντος κυμβάλου». Η εξουσία τυφλώνει κι οδηγεί στην έπαρση και στην ύβρη, οι οποίες αποβαίνουν μοιραίες. Θα βοηθούσε οι πολιτικοί να έχουν στο γραφείο τους την υπόμνηση του τραγικού ποιητή του Ε' αιώνα πχ. Αγάθωνα.

"Τριών δει μεμνήσθαι τον άρχοντα. ότι ανθρώπων άρχει, ότι κατά νόμον άρχει και ότι ουκ αεί άρχει." Τρία πράγματα οφείλει να θυμάται ο άρχοντας. Πρώτον ότι κυβερνά ανθρώπους, ότι κυβερνά σύμφωνα με το νόμο και ότι δεν θα κυβερνά για πάντα.